Odczyt dr. Cezarego Mądrego
(Nie)znany obszar postradziecki: migawki z miejsc niepewnych
Ogłoszone przez B. Jelcyna hasło „bierzcie władzy, ile zdołacie unieść” stało się symbolicznym katalizatorem rozwoju nacjonalizmów na obszarze całego ZSRR. Dominującą tendencją stała się dezintegracja, która nie zatrzymała się na powstaniu 15 nowych państw – byłych republik związkowych, ale sięgnęła również poziomu regionalnego. Szereg konfliktów miało charakter zbrojny. Wojny te wydawały się być lokalne w przestrzeni postradzieckiej (Górski Karabach, Naddniestrze, Abchazja, Czeczenia itd.), jednak dla żyjących tam społeczności były i są globalne, gdyż obejmują całych ich świat. Skutki tychże konfliktów będą odczuwalne przez następne pokolenia. Dezintegracja odbywa się nie tylko na polu politycznym ale również kulturowym i gospodarczym. Odrodziły się antagonizmy i stereotypy. Kultywowanie pamięci o zbrodniach stało się częścią tożsamości i w myśl polityków ma budować nowy patriotyzm. Sięgnięto po sankcje handlowe. Zerwane zależności uwolniły drzemiące demony. Niechęć uniemożliwiła niekiedy współdziałanie nawet w tak oczywistych kwestiach, jak ratowanie środowiska przyrodniczego. Od czasów elekcji W. Putina Kreml podejmuje jednak działania odwrotne i podejmowane są wysiłki na rzecz integracji. Na poziomie międzynarodowym objawia się to poprzez tworzenie różnych organizacji oraz forsowanie idei, które miałyby być atrakcyjne dla całego obszaru postradzieckiego. W Rosji bardzo często mówi się już nie o „przestrzeni postradzieckiej” ale o „Eurazji”. W wymiarze lokalnym interesującym przykładem reintegracji jest Czeczenia.
Podczas wykładu słuchacz zostanie zabrany do niektórych z miejsc niepewnych: Naddniestrza, Czeczenii, Kaukazu Południowego, Azji Środkowej. Jak się tam w ostatnich latach żyje? Jakie zaszły zmiany? Na ile mogą być trwałe?
Wstęp wolny