TORUŃ

Jankiel Adler. Rysunki ze zbiorów Muzeum Uniwersyteckiego w Toruniu oraz Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

W 2012 roku, Uniwersytet Jagielloński i Uniwersytet Mikołaja Kopernika otrzymały od znanego brytyjskiego producenta teatralnego i filmowego, reżysera i prawnika Davida Aukina i jego siostry Liane Aukin, rysunki jednego z najważniejszych artystów polskich XX w. – Jankiela Adlera. Ekspozycja jest pierwszą prezentacją prac Jankiela Adlera w Toruniu. Składa się na nią dwadzieścia prac, uzupełnionych o prace znajdujące się w zbiorach UMK.

Jankiel Adler (ur. 26 lipca 1895 w Tuszynie, zm. 25 czerwca 1949 w Whitley Cottage k. Aldbourne) – żydowski malarz, grafik, scenograf i poeta pochodzenia polskiego. Związany był z Belgradem (gdzie przyjechał w wieku 17 lat i pracował w warsztacie grawerskim swego wuja), Barmen (obecnie dzielnica Wuppertalu), gdzie od 1913 r. u prof. Gustawa Wiethüchtera rozpoczął naukę rysunku oraz malarstwa a następnie z Warszawą (1918-1920). Był członkiem grupy „Jung Idysz”. W 1933 jego prace były wystawiane na międzynarodowej wystawie sztuki w Nowym Jorku. Za sprawą kontaktów z Paulem Klee i Wassilem Kandinskim zbliżył się w kierunku abstrakcjonizmu. Po objęciu władzy przez Hitlera wyjechał do Paryża. Wkrótce powrócił do Polski, gdzie przebywał w latach 1935-1936. W latach 1936-1937 podróżował po Europie, po czym osiadł we Francji. W 1937 jego cztery obrazy zostały eksponowane na monachijskiej wystawie „Entartete Kunst”. W 1940 zgłosił się na ochotnika do formowanej we Francji armii polskiej. Wraz z nią został w czerwcu 1940 ewakuowany do Szkocji. W styczniu 1941 ze względu na stan zdrowia został zdemobilizowany. Osiedlił się w Wielkiej Brytanii – do czerwca 1943 mieszkał w Kirkcudbright, a następnie w Londynie i Whitley Cottage, gdzie zmarł w 1949 na atak serca.

Muzeum czynne:
wtorek-środa, godz. 10.00-15.00, czwartek-piątek, godz. 12.00-18.00

Wstęp wolny